Mỗi giao dịch trong Blockchain đều có một mức phí riêng. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu phí giao dịch Blockchain là gì và cách tính phí giao dịch của các blockchain phổ biến trên thị trường.
Phí giao dịch blockchain là gì?
Phí giao dịch blockchain chính là số tiền mà mỗi giao dịch phải trả cho một lần thực hiện giao dịch. Thông thường phí sẽ được thu bằng native token của dự án mà bạn giao dịch. Giao động về chi phí giao dịch phải trả có thể cao hoặc thấp tùy thuộc vào hoạt động của mạng có nhiều người sử dụng hay không.
Ngoài ra, các tác nhân thị trường cũng có thể ảnh hưởng đến phí giao dịch mà bạn cần trả. Mặc dù chi phí giao dịch cao có thể cản trở việc phổ biến của blockchain tuy nhiên sẽ gây ít lo ngại hơn về bảo mật và an toàn so với những blockchain có phí thấp.
Tại sao Blockchain phải có phí giao dịch?
Phí giao dịch blockchain tồn tại bởi 2 lý do quan trọng sau:
- Phí giao dịch sẽ làm giảm lượng spam lệnh giao dịch trên các mạng blockchain, khiến cho các cuộc tấn công spam có quy mô lớn sẽ rất tốn kém để có thể thực hiện.
- Phí giao dịch được xem là động lực chính để người dùng trở thành Validator (người xác thực) giao dịch, vì khi hỗ trợ blockchain tạo ra khối mới để hoạt động, các Validator sẽ nhận được phần thưởng là phí này.
Phí giao dịch trên các blockchain phổ biến
Phí giao dịch Bitcoin
Trong những ngày đầu của Bitcoin, các thợ đào đã làm việc nhanh chóng để xác thực các giao dịch. Khi tiền kỹ thuật số bùng nổ, các giao dịch trở nên nhiều và phức tạp hơn. Phí giao dịch Bitcoin được sinh ra để tăng tốc độ xác thực giao dịch Bitcoin.
Phí bị ràng buộc với kích thước của giao dịch và độ tuổi đầu vào. Nói cách khác, một giao dịch bao gồm nhiều byte chiếm nhiều dữ liệu khối hơn sẽ có phí giao dịch cao hơn, chứ không phải là chuyển nhiều tiền thì phí sẽ cao.
Phí bổ sung có thể tăng tốc giao dịch thông qua hệ thống, về cơ bản là đặt nó vào một hàng đợi ưu tiên. Nói cách khác, bạn có thể trả nhiều tiền hơn để các giao dịch được xác thực nhanh hơn.
Các khoản phí thu được sẽ được chuyển cho các thợ đào, những người xác thực và ghi lại các giao dịch Bitcoin, đồng thời giúp giữ cho hệ thống hoạt động ổn định bằng cách:
- Hỗ trợ xử lý giao dịch
- Trả tiền cho các thợ đào xác thực các giao dịch
- Loại bỏ các giao dịch spam
Nói cách khác, phí giao dịch Bitcoin bảo vệ và duy trì tính toàn vẹn của mạng Bitcoin.
Phí giao dịch Ethereum
Trong Ethereum Blockchain, phí giao dịch được đo bằng công suất điện toán cần thiết để xử lý một giao dịch. Hay còn được gọi là Gas, phí này biến động theo giá thị trường vì được tính bằng native token của mạng là ETH.
Theo hệ thống thanh toán này, mọi thứ đều liên quan đến Gas. Một vấn đề đơn giản bổ sung có thể chỉ cần 5 đơn vị gas, trong khi hoàn thành một giao dịch thực tế có thể tốn 20.000 đơn vị gas. Để xác định phí giao dịch, người dùng cần biết giá gas, được đo bằng gwei hoặc tương đương với 0,000000001 (một phần tỷ) ETH.
Để tính toán, bạn cần nhân chi phí gas với giá gas.
Ví dụ: bạn có một giao dịch có giá 20.000 đơn vị gas và giá gas là 100 gwei. Tổng chi phí cho giao dịch đó sẽ là hai triệu gwei, bởi vì 20.000 x 100 = 2 triệu. Điều đó có nghĩa là chỉ hơn $7 một chút, giả sử 1 gwei tương đương với $0,00000359.
Trong khi lượng Gas cần thiết cho một giao dịch ít khi bị thay đổi, thì với giá Gas có thể tăng hoặc giảm. Giá Gas này sẽ có liên quan trực tiếp đến lưu lượng mạng. Nếu bạn trả giá Gas cao hơn, các Miner có thể sẽ ưu tiên cho các giao dịch này của bạn.
Lưu ý, bạn cần ETH trong ví để trả phí giao dịch, nếu bạn gửi các token đi mà không có ETH trong tài khoản, thì mạng sẽ thông báo rằng bạn không có đủ phí giao dịch cần thiết.
Phí giao dịch trên Binance Smart Chain
Binance Smart Chain (BSC) là một blockchain được xây dựng bởi Binance, BSC chạy song song với Binance Chain (hai mạng này là riêng biệt). Trong khi BNB chạy trên Binance Chain là token BEP-2, thì BNB trên BSC là token BEP-20.
Mạng BSC sử dụng cơ chế đồng thuận bằng chứng ủy quyền (Proof of Authority). Validator của mạng cần staking BNB để trở thành người xác thực và sau khi xác thực thành công một khối, và họ cũng sẽ nhận được phí giao dịch của các giao dịch trong khối đó.
Binance Smart Chain cho phép tạo ra các hợp đồng thông minh với nhiều tùy chỉnh hơn. Thực tế, hệ thống tính phí giao dịch của BSC tương tự của Ethereum. Trong đó, phí giao dịch được tính bằng sức mạnh điện toán cần thiết để thực hiện các giao dịch hoặc thực hiện hợp đồng thông minh.
Phí giao dịch được biểu thị bằng gwei, là một mệnh giá nhỏ của BNB – tương đương 0,000000001 BNB. Người dùng có thể đặt giá gas cao để có giao dịch của họ được ưu tiên khi thêm vào block.
Gas War là gì?
Nếu bạn cần xử lý một giao dịch Bitcoin, bạn có thể chọn trả phí cao hơn để ưu tiên giao dịch đó. Nếu giao dịch của bạn ít khẩn cấp hơn, bạn có thể chọn trả phí thấp hơn. Trong trường hợp này, giao dịch sẽ vẫn nằm trong vùng nhớ (Mempool) cho đến khi lưu lượng truy cập chậm lại.
Mempool có thể được coi là một phòng chờ. Khi bạn bắt đầu một giao dịch, giao dịch sẽ được chuyển đến mempool. Các giao dịch đang chờ vẫn nằm trong mempool cho đến khi thợ đào xác nhận và thêm chúng vào khối. Khi mempool đầy, thợ đào sẽ chọn giao dịch Bitcoin với phí cao hơn để thực hiện trước.
Hệ thống này có thể giữ cho các giao dịch diễn ra suôn sẻ hơn, nhưng nó cũng có thể dẫn đến Gas War.
Nhiều người sử dụng tiền điện tử sẵn sàng trả phí cao hơn để đảm bảo giao dịch của họ được hoàn thành trước. Tuy nhiên, cách làm này có thể bị phản tác dụng, đặc biệt là trong khoảng thời gian có nhiều người sử dụng mạng, khiến cho chi phí cho mỗi giao dịch càng lúc càng được đẩy lên cao.
Ví dụ rõ ràng nhất về Gas War là với blockchain Ethereum, đặc biệt là ở thời điểm ICO vào năm 2017 khi có lúc Gwei đã vượt 800 cho một giao dịch và trong “mùa hè DeFi” năm 2020 khi Gwei luôn dao động ở tầm 400 – 600 được đẩy lên cao nhất mọi thời đại. Một giao dịch có thể “ngốn” của bạn cả trăm đô nhưng tỷ lệ thất bại cũng rất cao.
Kết luận
Bài viết của DeFiX tới đây là kết thúc. Hi vọng những thông tin này hữu ích với các nhà đầu tư!
Hãy theo dõi DeFiX.Network để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị, mới nhất về thị trường trường tài chính và tiền điện tử nhé.
Hẹn gặp lại các bạn trong các bài chia sẻ, hướng dẫn tiếp theo. Chúc các bạn đầu tư thành công!