Trong Web 2 các dịch vụ đám mây, chẳng hạn như Amazon Web Services, cho phép người dùng khởi chạy các trang web trên máy ảo chia sẻ máy vật lý (máy chủ vật lý). Thì Celestia cho phép người dùng khởi chạy các ứng dụng phi tập trung trên các chuỗi ứng dụng cụ thể có chung một lớp đồng thuận. Mảng sản phẩm của Celestia đang triển khai vẫn còn rất non trẻ tuy nhiên rất tiềm năng.Vậy Celestia là gì?Hãy cùng DeFiX tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Celestia là gì?
Celestia là blockchain platform được thiết kế theo kiến trúc Modular Blockchain, hoạt động theo phương thức chia sẻ các tác vụ cho nhiều mạng lưới được liên kết với nhau, giúp tối ưu hiệu suất, đồng thời tăng khả năng mở rộng.
Ý tưởng của Celestia là phân tách các tác vụ trong một blockchain platform thành nhiều module chuyên biệt như lớp đồng thuận (Consensus layer) và lớp thực thi (Execution layers). Trong đó, Celestia được xây dựng dưới dạng PoS Blockchain, chịu trách nhiệm xác thực tính hợp lệ của các giao dịch và tính khả dụng của dữ liệu (Consensus & data availability).
Các blockchain xây dựng trên Celestia cung cấp khả năng xây dựng các ứng dụng cho nhà phát triển. Bằng cách này, Celestia cho phép các blockchain platform thoát khỏi những ràng buộc của kiến trúc Monolithic Blockchain để có thể xây dựng một cách linh hoạt và tự do theo nhiều cách tiếp cận khác nhau.
Điểm Nổi Bật Của Celestia Là Gì?
- Tách biệt lớp đồng thuận và lớp thực thi: Celestia cung cấp một lớp đồng thuận với cơ chế mở chờ sẵn nhờ vậy các nhà phát triển lớp thực thi có thể gắn vào chạy một cách dễ dàng. Cùng với đó việc tách riêng 2 lớp, giúp cho nhà phát triển lớp thực thi có thể tùy biến blockchain để chuyên môn hóa chức năng đầu ra ví dụ như dành cho NFT, Game thì ưu tiên tốc độ còn Defi thì thiên về bảo mật.
- Bằng chứng dữ liệu có sẵn: Celestia mã hoá dữ liệu khối bằng reed-solomon 2 chiều qua đó có thể kiểm tra toàn bộ dữ liệu thông qua một mẫu nhỏ data được lấy ngẫu nhiên thay vì phải kiểm tra toàn bộ data đó. Nếu dữ liệu được mã hóa không chính xác, mạng sẽ được thông báo qua bằng chứng gian lận về tính khả dụng của nó. Điều này giúp Celestia có thể lưu trữ nhiều dữ liệu hơn và giảm thời gian xác thực.
- Xử lý giao dịch Off-chain (Roll-ups): Với cấu trúc lưu trữ data ở trên Celestia cho thấy tiềm năng trở thành môi trường hoàn hảo để phát triển các Roll-up (thực thi giao dịch off-chain) khi: Optimistic rollup cần dữ liệu để chứng minh tính không hợp lệ của giao dịch lỗi còn zk-rollup lại cần data đầy đủ để tái tổng hợp trạng thái của chuỗi.
- Bảo vệ light client trong tương tác xuyên chuỗi: Celestia việc triển khai tương tác xuyên chuỗi sẽ không giả định rằng các light client đưa thông tin chung thực mà việc tương tác sẽ chỉ được mở khi xác minh chính xác giao dịch an toàn.
Cộng nghệ của Celestia
Tách sự đồng thuận và các lớp thực hiện
Các blockchain theo tiêu chuẩn “máy tính thế giới” hiện nay thực hiện cam kết đồng thuận và thực thi hợp đồng thông minh cùng một lúc trong khi Celestia lại tách chúng ra. Dự án cung cấp một lớp đồng thuận tích hợp cơ chế plugin (trình cắm) để các lập trình viên có thể triển khai các lớp thực thi của riêng họ. Điều này cho phép nhiều khả năng tùy chỉnh và có tính chủ quyền cao hơn cho các ứng dụng được xây dựng trên Celestia.
Bằng chứng dữ liệu sẵn có (Data Availability Proof)
Celestia sử dụng sơ đồ mã hóa reed-solomon hai chiều để mã hóa dữ liệu thành các block sao cho chỉ cần xác minh một mẫu dữ liệu nhỏ là đủ chắc chắn rằng toàn bộ khối đã được sản xuất thành công. Nếu dữ liệu được mã hóa không chính xác, mạng lưới sẽ được thông báo ngay lập tức.
Xử lý dữ liệu ngoài chuỗi (Rollup for off-chain execution)
Celestia được thiết kế để hoàn toàn tương thích với giải pháp mở rộng quy mô rollup. Nó đưa quá trình xử lý dữ liệu ra khỏi chuỗi, sau đó dựa vào một chuỗi cơ sở để tính toán khả năng đồng thuận và tính khả dụng của dữ liệu.
Đảm bảo Light Client an toàn để tương tác chuỗi chéo
Khả năng tương tác chuỗi chéo phụ thuộc vào light client (máy khách) thường không an toàn vì chúng giả định rằng đa số dữ liệu đều trung thực. Các light client ở Celestia sẽ không đưa ra giả định như vậy, nó sẽ chỉ mở khóa khả năng tương tác chuỗi chéo khi xác định thực sự an toàn. Việc kết nối các chuỗi sẽ đơn giản như việc triển khai một hợp đồng thông minh.
Các sản phẩm hiện có
- Ring Signatures: là chữ ký điện tử cho phép người gửi che giấu danh tính của họ với những người khác trong một nhóm. Để tạo một ring signatures, Celestia kết hợp một mã khóa của người gửi và kết hợp với các khóa công khai trên blockchain. Nó che giấu danh tính của người gửi, vì về mặt tính toán không thể xác định được khóa nào và được tạo ra bởi ai.
- Stealth Addresses: tạo ra một lớp ẩn danh giữa địa chỉ công khai của bạn và Celestia mà bạn sở hữu. Các địa chỉ trên blockchain Celestia có sẵn công khai là địa chỉ ẩn, vì vậy thông tin nhận dạng cá nhân hoàn toàn nằm ngoài blockchain.
- Ring Confidential Transactions: Công nghệ Ring CT cho phép số tiền được gửi của một giao dịch bị ẩn đi trong khi vẫn duy trì khả năng xác minh giá trị giao dịch của mạng lưới. Do đó, các giao dịch không còn cần phải được chia thành các mệnh giá khác nhau và ví tiền được tự do chọn thành viên nhẫn từ bất kỳ đầu ra và bất kể số tiền nào, điều này mang lại sự cải thiện đáng kể về quyền riêng tư cho Celestia.
Tổng quan về Celestia token
Hiện tại thì Celestia vẫn chưa có thông tin cụ thể nào về tokenomic của dự án.
Lộ Trình Phát Triển Của Celestia
Theo thông tin từ đội ngũ phát triển dự án, Roadmap của Celestia cụ thể được triển khai theo các mốc sau:
- 03/03/2021: Raise Fund 1.5M từ các VCs
- 15/06/2021: Rebrand từ Lazy Ledger thành Celestia + Phát hành Celestia MVL
- 14/12/2021: Triển khai Devnet
- 08/02/2022: Giới thiệu Quantum Gravity Bridge là cầu kết nối từ Ethereum qua Celestia
- 19/10/2022: Raise Fund $55M
- Q4/2022: Mainnet
Với tiến độ như hiện tại, chúng ta khả năng cao sẽ phải đợi đến đầu năm 2023 để thấy Celestia Mainnet. Sau đó, là khoảng 7-9 tháng xây dựng các mảnh ghép trong hệ sinh thái thì tối thiểu phải sang đầu 2024, Celestia mới thực sự sẵn sàng cho người sử dụng.
Core Team
Celestia được phát triển bởi những cá nhân tên tuổi với nhiều kinh nghiệm trong phát triển blockchain, cụ thể:
- Mustafa Al-Bassam | Co-Founder & CEO: Mustafa từng là thực tập sinh kỹ sư phần mềm tại SwiftKey (được Microsoft mua lại), Co Founder tại Chainspace (được Facebook mua lại) và cố vấn tại dự án blockchain NYM & Secure Trading.
- Ismail Khoffi | Co-Founder & CTO: Ismail từng làm kỹ sư phần mềm tại HYPE Innovation, EPFL, Google, Tendermint, Interchain Foundation, Informal Systems. Cùng với đó, anh còn đảm nhiệm vị trí nghiên cứu tại nhiều công ty như Technische Universität Berlin, Digital Catapult, The University of Bonn,…
- Nick White | COO: Nick có bằng Thạc Sĩ Khoa Học tại trường đại học Stanford và là Co Founder của dự án Harmony Protocol.
- John Adler | CRO: John là người tạo ra Optimistic Rollup. Trước khi gia nhập Celestia, anh là Researcher tại ConsenSys.
Đội ngũ cố vấn của Celestia có tổng cộng 7 thành viên trong đó có một số tên tuổi nổi tiếng tại các hệ sinh thái đặc biệt từ Cosmos có Ethan Bunchman (Co-founder) và Zaki Mania (IBC core member)), James Prestwich (Celo) hay Matthew Di Ferrante (Ethereum),…
Investor
Celestia được đầu tư tổng cộng $56.5M từ 19 nhà đầu tư sau 2 vòng gọi vốn. Trong số những quỹ đã đầu tư vào Celestia có những tên tuổi lớn như: Polychain Capital, Bain Capital, Coinbase Ventures, Delphi Digital, Blockchain Capital, Jump Crypto,…
Tổng kết
Đến thời điểm hiện tại thì có lẽ Celestia là sự thay đổi mô hình lớn nhất trong blockchain từ chính Ethereum. Dự án nâng tầm mô hình máy tính thế giới của Ethereum bằng cách tạo ra một blockchain tối thiểu, linh hoạt mà trên đó nhiều máy tính trên thế giới có thể chạy và tương tác. Đội ngũ dự án toàn là những người giàu kinh nghiệm trong ngành Blockchain. Thế nên chúng ta có thể kỳ vọng vào một hệ sinh thái bùng nổ trong giai đoạn uptrend tiếp theo.Hy vọng bài viết trên của DeFiX giúp bạn hiểu hơn về Celestia.
