Proof of Stake là sự lựa chọn phổ biến nhất cho các mạng blockchain hiện nay. Nhưng trong giai đoạn phát triển, PoS đã biến đối thành nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, tất cả các loại Proof of Stake đều có chung các khái niệm cốt lõi chính. Chi tiết như nào hãy cùng mình tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Proof of Stake là gì?

Proof of Stake (PoS) được hiểu là Bằng chứng ký gửi hay Bằng chứng cổ phần. Khái niệm Proof of Stake có nghĩa rằng một người có thể khai thác hoặc xác nhận các giao dịch block theo số lượng tiền mà người đó ký gửi. Điều này có nghĩa là người nào sở hữu càng nhiều coin và token, thì càng có nhiều sức mạnh khai thác.

Proof of Stake hoạt động như thế nào?

Để tìm hiểu cách thức mà Proof of Stake hoạt động, đầu tiên bạn cần nắm một số thuật ngữ liên quan như:

Node (Người tham gia): Là những người (tổ chức) đăng ký tham gia xác nhận giao dịch, đóng block của một đồng coin và giữ ổn định cho hệ thống.
Validator (Người kiểm định): Một node được Blockchain chọn ngẫu nhiên (hoặc theo thời gian nắm giữ tài sản) để kiểm định và đóng block.
Forge hoặc Mint (Kiểm định hoặc Đúc): Là cụm từ chỉ hoạt động kiểm định và đóng block của validator. Để phân biệt với mine (đào) trong POW.
Stake (Đặt cọc): Trong POS, node muốn trở thành validator phải stake (đặt cọc) một lượng coin nhất định để làm điều kiện tham gia.
Lock và Unlock (Khóa và mở khóa): Số coin được node stake sẽ được mạng lưới lock. Trong thời gian trở thành validator, số coin stake này không thể di chuyển hay giao dịch. Nếu không làm validator nữa thì coin mới được unlock.

POS hoạt động như thế nào?

Phương thức hoạt động của thuật toán đồng thuận POS có thể tóm tắt như sau:

Trong tất cả các node tham gia, blockchain sẽ lựa chọn ngẫu nhiên một node (hay masternode) để trở thành validator. Validator này có vai trò kiểm định và đóng block.
Để trở thành validator, cần phải stake một khoản tiền vào mạng lưới để làm điều kiện tham gia.
Blockchain sẽ lock khoản stake này để làm tài sản thế chấp mạng lưới, và sẽ unlock sau khi node không tham gia validator một thời gian chứ không unlock ngay lập tức.
Nếu block hợp lệ và ghi vào chain, thì validator sẽ nhận được một phần thưởng từ phí giao dịch.

Tuy nhiên, để blockchain minh bạch và hoạt động hiệu quả, cần có cơ chế lựa chọn validator phù hợp (bước 2). Các cơ chế thường xuyên được sử dụng là: Lựa chọn node ngẫu nhiên, Lựa chọn dựa trên thời gian nắm giữ tài sản, Lựa chọn trên số lượng coin đã stake,… hoặc kết hợp các cơ chế trên lại với nhau.

Ưu điểm và nhược điểm của Proof of Stake

Ưu điểm

Tiết kiệm năng lượng: Thuật toán PoS tiết kiệm năng lượng – đặc biệt là khi so sánh với PoW vì Proof of Stake không đòi hỏi phần cứng hay lắp đặt quá nhiều.
Dễ dàng sinh lời: Lãi suất rất ổn định và là mỏ vàng cho các Holder.
Tính bảo mật cao: Khả năng tấn công 51% và tấn công độc hại lên mạng lưới POS khó khăn hơn rất nhiều. Đặc biệt, nếu các nút kiểm duyệt cố tình xác nhận các giao dịch phi pháp, họ sẽ bị trừ đi phần lớn số tài sản đang nắm giữ.
Tính linh hoạt: Nếu node được chọn để xử lý khối tiếp theo không có mặt trong một khoảng thời gian xác định, thì Proof of Stake sẽ chọn ra các node dự trữ khác có sẵn để ngăn việc treo xử lý

Nhược điểm

Mức lãi không chính xác tuyệt đối: Lúc staking có thể lãi sẽ không đạt được mức đã ước tính ban đầu.
Phụ thuộc vào số coin nắm giữ: Proof of Stake dựa trên cổ phần tương ứng với nắm giữ. Nghĩa là những người nắm giữ token lớn có ROI tốt hơn những người nắm giữ ít token. Đồng thời, họ cũng có quyền lực lớn đe dọa quá trình xác thực phi tập trung của mạng.
Rủi ro scam: Chẳng may chúng ta chọn nhầm dự án chất lượng kém, hoặc vô tình bảo mật không tốt, thì khả năng cao là số coin đã khóa vào sẽ mất hoặc giảm giá trầm trọng.

Cách để đào coin Proof of Stake (POS)

Bước 1: Mua coin với mức giá thị và số lượng theo mong muốn.

Bước 2: Tải ví của coin về đồng bộ với máy tính kết nối với internet và một số phần mềm chuyên dụng.

Bước 3: Để máy chạy 24/24, nên mua VPS (Virtual Private Server) để stake.

Bước 4: Sau khi để coin trong ví 1 thời gian coin sẽ trưởng thành và bắt đầu giành block.

Bước 5: Chuyển coin từ ví lên sàn và bán đi vào thời điểm bạn cho là hợp lý.

Khi Staking coin, vì POS là coin mà ta sẽ đào coin theo hình thức cổ phần, lượng coin mà ta có thể đào được sẽ tỉ lệ thuận với số lượng coin ta đang nắm giữ và tỉ lệ % Stake mà team DEV của coin đó cho phép. Người dùng có thể kiếm được phần thưởng bằng cách chỉ giữ tiền của họ trong ví một khoảng thời gian nhất định.

Kết luận

Proof of Stake là một cơ chế đồng thuận phổ biến và được sử dụng nhiều bởi các dự án hiện nay. Với những lợi ích đem lại, PoS đã khẳng định vị thế và tiềm năng cực lớn của mình trong tương lai. Bạn nghĩ sao về sự phát triển của của PoS?, Hãy bình luận phía dưới để cùng thảo luận nhé.