Rạng sáng ngày 03/06 (giờ Việt Nam), Matter Labs, đơn vị phát triển Layer-2 zkSync, đã chính thức từ bỏ mọi nỗ lực đăng ký thương hiệu “ZK”. Thông báo này được đưa ra trong bối cảnh công ty gặp phải làn sóng chỉ trích từ các nhà nghiên cứu tiên phong về công nghệ ZK (zero-knowledge proof).
Trong bài đăng chính thức trên X, Matter Labs chia sẻ lý do thay đổi ý định là vì không thể chọn ra một bên trung gian độc lập để sở hữu bản quyền ZK.
- “Kết quả của những cuộc trò chuyện này là chúng tôi đã quyết định loại bỏ tất cả đơn đăng ký nhãn hiệu cho thuật ngữ “ZK”. Những cuộc thảo luận này dẫn đến một thực tế quan trọng: không thể đồng thuận chọn ra một nhóm trung lập đáng tin cậy (để sở hữu bản quyền)”, dự án cho biết trong bài đăng.
Từ khi có ý định đăng ký thương hiệu “ZK” cho công nghệ zero-knowledge, Matter Labs đã vấp phải làn sóng phản đối từ nhiều đại diện từ các dự án hàng đầu trong ngành tiền mã hóa.
Ông Eli Ben-Sasson, Giám đốc điều hành của StarkWare đã chia sẻ với Cointelegraph rằng nỗ lực đăng ký nhãn hiệu công nghệ ZK của Matter Labs thể hiện một sự chiếm đoạt quyền sở hữu trí tuệ một cách vô lý.
- “Công nghệ ZK được phát triển vì lợi ích chung. Thật đáng xấu hổ khi chứng kiến một công ty chiếm đoạt tài sản sở hữu trí tuệ ‘ZK’ làm của riêng. Thật là vô lý khi một cá nhân thợ làm bánh cố gắng áp đặt một bằng sáng chế chung cho bánh mì”, ông cho biết thêm.
Chỉ 3 ngày trước khi tin Matter Labs bỏ đăng ký thương hiệu này nổ ra, Polyhedra, Polygon và StarkWare đã đưa ra một tuyên bố chung lên án việc zkSync sử dụng ZK để đăng ký sở hữu trí tuệ cho riêng mình.
Các chuyên gia hàng đầu đã gọi đích danh đây là “hành vi áp bức” và yêu cầu Matter Labs rút lại đơn đăng ký “zero-knowledge” làm tài sản trí tuệ độc quyền của công ty. Kiến nghị này đã được ký bởi hàng loạt các nhân vật đáng chú ý ủng hộ, bao gồm nhà đồng sáng lập Polygon Sandeep Nailwal và Brendan Farmer, Giám đốc điều hành StarkWare Eli Ben-Sasson, nhà đồng sáng lập Polyhedra Network và nhà phát minh zkBridge và đồng phát minh ZK-proofs Tian Cheng Xie, cùng nhà khoa học máy tính đã đoạt giải Turing Shafi Goldwasser.
- “Chúng tôi tin rằng ZK là một tài nguyên chung thuộc về tất cả mọi người. Một công ty lợi dụng hệ thống pháp luật để chiếm đoạt tài nguyên công sẽ vi phạm các giá trị của tiền mã hoá, Ethereum và cả trên khía cạnh học thuật. Nó thậm chí còn đi ngược lại giá trị riêng của Matter Labs…”, theo bức thư chung từ cộng đồng chuyên gia ZK chia sẻ với Cointelegraph.
Cùng thời điểm đó, CEO Matter Labs Alex Gluchowski phản đối nhận định trên chỉ là ý tưởng về sở hữu trí tuệ. Ông cho biết trong một bài đăng trên X: “Tất cả các nhãn hiệu mà chúng tôi từng đăng ký, bao gồm cả những nhãn hiệu liên quan đến ZK, đều mang tính phòng vệ nhằm ngăn chặn những kẻ không trung thực gây hiểu lầm cho khách hàng về sản phẩm và dịch vụ của họ với sản phẩm và dịch vụ do Matter Labs cung cấp (như trường hợp không may đã xảy ra trước đây)”.
