Biểu đồ nến Nhật (candlestick), biểu đồ hình nến hay mô hình nến là loại biểu đồ nguồn gốc từ Nhật Bản được các nhà đầu tư sử dụng nhiều nhất và là yếu tố quan trọng nhất trong việc đánh giá hướng đi của thị trường. Nếu như biểu đồ dạng đường thẳng (line chart) hay biểu đồ dạng thanh (bar chart) giúp bạn nhanh chóng nắm bắt được giá cả từng thời điểm thì biểu đồ nến lại mang rất nhiều thông tin quan trọng.

Để trở thành một trader coin thành công, bạn cần phải nắm vững và thấu hiểu các thông tin bên trong biểu đồ nến.

Mô hình Nến Nhật là gì?

Mô hình nến Nhật là một trong những phương pháp phân tích kỹ thuật được sử dụng khá phổ biến hiện nay. So với biểu đồ đường hay thanh, biểu đồ Nến Nhật cung cấp đầy đủ thông tin nhất giúp cho nhà phân tích có cái nhìn tổng quan và có thể đánh giá hướng đi của thị trường.

Một đồ thị nến Nhật sẽ có rất nhiều nến, và bạn có thể điều chỉnh nó theo khung thời gian mà mình mong muốn, có thể là: 1 phút, 5 phút, 15 phút, 1 giờ, 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng…

Ví dụ về mô hình nến Nhật

Màu nến có thể được thiết lập trên các công cụ trading. Mỗi sàn giao dịch lại có một thiết lập màu sắc khác nhau. Nhưng phổ biến nhất cho nến tăng là màu Xanh, nến giảm là màu đỏ. 

Mô hình nến Nhật xuất phát từ đâu?

Sau khi đã tìm hiểu mô hình nến Nhật là gì, bạn có tò mò muốn biết nó xuất phát từ đâu không? Mô hình nến Nhật được tạo ra bởi một thương nhân Nhật Bản vào thế kỳ 18, ông có tên là Munehisa Homma.

Khi đó, Munehisa Homma đã sử dụng một đồ thị gọi là đồ thị cây nến để thể hiện những biến động của giá gạo tại Nhật Bản qua nhiều năm liền. Sau đó ông kết hợp với việc phân tích tình hình kinh tế, thời tiết, chính sách của nhà nước để tìm ra quy luật biến động của giá gạo. Nhờ vào đó, Munehisa Homma đã có thời gian kiểm soát toàn bộ thị trường gạo Nhật Bản và xây dựng chiến lược đầu cơ của riêng mình. Chính vì vậy, đồ thị nến của ông rất được chú ý.

Munehisa Homma – người phát minh ra mô hình nến Nhật

Thời gian sau, mô hình nến Nhật của ông được giới thiệu rộng rãi đến nhiều quốc gia phương Tây và được nhiều người hưởng ứng, rồi được sử dụng rộng rãi đến bây giờ. Công lớn nhất phải kể đến Steve Nison – một chuyên gia hàng đầu về mô hình nến Nhật.

Ngày nay, các nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật thường sử dụng mô hình nến Nhật như là một công cụ cơ bản nhất để phân tích và kết hợp thêm nhiều chỉ báo khác để đưa ra quyết định giao dịch của mình.

Hướng dẫn cách đọc hiểu nến Nhật

Để có thể hiểu được chính xác nến Nhật là gì, nến Nhật có tác dụng gì, bạn cần phải nắm rõ được cấu tạo của một cây nến Nhật.

Dưới đây là hình ảnh mô tả cấu tạo của nến Nhật:

Cấu tạo nến Nhật

Về màu sắc nến

Nến Nhật trên đồ thị có thể có màu xanh và đỏ (ở một số biểu đồ là màu đen và trắng). Dựa vào màu sắc chúng ta có thể nhận định được:

• Nến tăng giá: Giá đóng cửa > giá mở cửa thì nến sẽ có màu xanh (hoặc trắng)
• Nến giảm giá: Giá đóng cửa < giá mở cửa thì nến sẽ có màu đỏ (hoặc đen)

Về tổng chiều dài nến

Tổng chiều dài nến được tính từ đáy đến đỉnh của toàn bộ cây nến (gồm cả thân và bóng nến). Chiều dài nến cho biết biến động của giá trong phiên giao dịch. Nếu nến càng dài thì chứng tỏ thị trường biến động nhiều, còn nếu nến ngắn thì cho thấy thị trường khá yên tĩnh.

Về thân nến

Thân nến (body) là phần hình chữ nhật, được thể hiện qua màu sắc xanh hoặc đỏ (có thể là trắng hoặc đen). Khoảng cách chênh lệch giữa giá mở cửa và giá đóng cửa chính là độ dài của thân nến.

• Thân nến có màu xanh thể hiện lượng mua > lượng bán, nên giá có xu hướng tăng. Thân càng dài thì sức mua càng lớn.
• Thân nến có màu đỏ thể hiện lượng bán > lượng mua, nên giá có xu hướng giám. Thân càng dài thì sức bán càng lớn.

Về bóng nến

Bóng nến (râu nến) là đường thẳng nhỏ nhô lên ở phía trên hoặc phía dưới thân nến, thể hiện mức giá thấp nhất và mức giá cao nhất trong kỳ giao dịch (từ lúc mở cửa đến lúc đóng cửa).

• Bóng nến phía trên cho biết thị trường lúc đó đã rơi vào thời điểm giá tăng. Nó chứng tỏ rằng bên mua đang mua nhiều khiến giá bị đẩy lên cao, nhưng vì lực bán quá mạnh nên giá lại bị đẩy lại xuống. Bóng nến phía trên càng dài chứng tỏ lực bán càng mạnh.
• Bóng nến phía dưới cho biết thị trường lúc đó đã rơi vào thời điểm giá giảm. Nó chứng tỏ rằng bên bán đang xả hàng nhiều khiến giá bị tụt xuống cao, nhưng vì lực mua lúc đó lại quá cao đã khiến giá lên lại. Bóng nến phía dưới càng dài chứng tỏ lực mua càng mạnh.

Một cây nến Nhật được cấu thành từ bóng nến và thân nến, và cả 2 đều mô phỏng hành động của giá trên thị trường. Khi nói đến phân tích nến Nhật, có nghĩa là bạn sẽ dựa vào hình dạng của cây nến và thứ tự chúng đứng cạnh nhau, rồi phân tích tâm lý, hành vi của những nhà đầu tư trên thị trường.

Mô hình nến Nhật thể hiện cuộc chiến khốc liệt giữa những người mua và người bán trong một khoảng thời gian xác định.

• Trường hợp thân nến ngắn và không có bóng nến (hoặc bóng nến ngắn) chứng tỏ không phe nào chiếm được ưu thế, giá gần như không thay đổi bao nhiêu so với ban đầu.
• Bóng nến càng dài thể hiện cho biết cứ 1 phe đẩy giá lên thì phe bên kia lại đẩy giá xuống và ngược lại. Nếu cuối phiên giá đóng cửa bằng với giá mở cửa, thì chứng tỏ 2 phe đang chiến rất căng, không phe nào thắng phe nào.

Ưu nhược điểm của mô hình nến Nhật

Ưu điểm

• Có màu sắc riêng biệt nên rất dễ quan sát, nhà đầu tư có thể dựa vào đó để biết được giá trong phiên đó đã tăng hay giảm cụ thể ra sao.
• Nến Nhật thể hiện được lực mua hay lực bán đang chiếm ưu thế, nên có khả năng xác định được phần nào diễn biến giá tiếp theo, sẽ đảo chiều hay tiếp tục xu hướng.
• Khi kết hợp cùng nhiều chỉ báo kỹ thuật khác, sẽ rất hữu ích để xác định được đỉnh hoặc đáy, từ đó ra quyết định mua/bán đúng lúc, thu được lợi nhuận cao nhất.

Nhược điểm

• Một cây nến Nhật chỉ thể hiện được biến động giá trong 1 khoảng thời gian cụ thể, nên buộc phải nhìn vào tổng thể mô hình mới có thể nhận định được chính xác.
• Có quá nhiều mô hình nến Nhật khác nhau nên đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức. Còn những nhà đầu tư mới sẽ gặp khó khăn khi nắm bắt.
• Mô hình nến Nhật chỉ có khả năng dự đoán diễn biến giá tiếp theo, chứ không thể đoán được xu hướng, bởi thị trường diễn biến bất ngờ khó lường trước.

Các mô hình nến Nhật phổ biến nhất

Như bạn thấy trên biểu đồ không chỉ có 1 cây nến mà hàng vạn cây nến. Khi được ghép lại với nhau, chúng sẽ cung cấp cho trader nhiều thông tin bổ ích. Tùy theo màu sắc nến, hình dạng nến, bóng nến hoặc thân nến dài hay thân ngắn ra sao mà người ta đặt tên cho chúng những cái tên thật trừu tượng như: nến búa, nến lực sĩ, nến sao hôm, nến sao mai, nến bắn sao, nến người treo cổ…

Các mô hình nến Nhật được dùng để dự đoán hướng di chuyển của giá. Với các trader mới, nếu chưa quen nhìn biểu đồ, hãy tập xác định các loại nến đơn, nến đôi (2 cây ghép lại với nhau), và mô hình 3 nến (3 cây ghép lại với nhau) trước đã.

Và dưới đây là những mẫu nến Nhật phổ biến nhất bạn cần biết khi muốn tìm hiểu về mô hình nến Nhật là gì và cách giao dịch với mô hình nến Nhật.

Minh họa	Tên gọi	Đặc điểm	Tiếp tục hay đảo chiều
	Tiêu chuẩn	Nến đơn. Thân nến và bóng nến cân xứng với nhau.	Một trong hai
	Nến cường lực – Marubozu	Nến đơn. Chỉ có thân, không có bóng nến (nếu có thì rất ngắn)	Tiếp tục
	Nến búa –  Nến Hammer	Nến đơn. Không có bóng nến phía trên (hoặc rất ngắn), bóng phía dưới rất dài. Xuất hiện ở cuối xu hướng giảm.	Đảo chiều
	Búa ngược –  Nến Inverted Hammer	Nến đơn. Ko có bóng nến phía dưới (hoặc rất ngắn), bóng nến phía trên rất dài. Xuất hiện ở cuối xu hướng giảm.	Đảo chiều
	Nến con xoay – Spinning Tops	Nến đơn. Thân nến nhỏ, móng, còn bóng nến ở 2 đầu rất dài.	Một trong hai
	Nến Doji	Không có thân nến (giá đóng cửa và mở cửa bằng nhau)	Một trong hai
	Nến sao băng – Shooting Star	Nhìn giống nến Inverted Hammer, nhưng xuất hiện ở cuối xu hướng tăng.	Đảo chiều
	Đàn ông treo cổ – Hanging Man	Giống nến hammer, nhưng xuất hiện ở cuối xu hướng tăng.	Đảo chiều
	Nhấn chìm tăng – Bullish Engulfing	Nến đôi. Cây nến thứ 1 màu đỏ, rất nhỏ. cây thứ 2 màu xanh, to, bao trùm cây nến 1.	Đảo chiều
	Nhấn chìm giảm – Bearish Engulfing	Nến đôi. Cây nến thứ 1 màu xanh, rất nhỏ. cây thứ 2 màu đỏ, to, bao trùm cây nến 1.	Đảo chiều
	Mẹ bồng con tăng – Bullish Harami	Nến đôi. Cây nến thứ 1 màu đỏ, dài. Cây thứ 2 màu xanh, nhỏ, nằm gọn trong thân nến 1.	Một trong hai
	Mẹ bồng con giảm – Bearlish Harami	Nến đôi. Cây nến thứ 1 màu xanh, dài. Cây thứ 2 màu đỏ, nhỏ, nằm gọn trong thân nến 1.	Một trong hai
	Nến Pin Bar	Nến đơn. Nhìn giống nến hammer, Shooting Star…, nhưng không nhất thiết là đảo chiều.	Một trong hai
	Nến Inside Bar	Đa nến, có cây nến mẹ đứng trước, sau đó sẽ là những nến con nằm trong.	Một trong hai
	Nến đỉnh nhíp & Đáy nhíp	2 nến có màu sắc ngược nhau, bóng nến có kích thước bằng nhau.	Đảo chiều
	Nến sao mai – Morning Star	3 nến: Cây 1 màu đỏ và dài, cây 2 thân ngắn (doji, hammer…), cây 3 thân dài màu xanh.	Đảo chiều
	Nến sao hôm – Evening star	3 nến: Cây 1 màu xanh và dài, cây 2 thân ngắn (doji, hammer…), cây 3 thân dài màu đỏ.	Đảo chiều
	Three White Soldier – Ba chàng lính trắng	3 nến màu xanh liên tiếp, bóng nhỏ. Giá mở và đóng của nến sau dần cao hơn nến  trước.	Đảo chiều
	Three Black Crows – 3 con quạ đen	3 nến màu đỏ liên tiếp, bóng nhỏ. Giá mở và đóng của nến sau dần thấp hơn nến  trước.	Đảo chiều
	Rising Three Methods – Tăng giá 3 bước	3 cây nến đỏ liên tiếp xuất hiện sau 1 cây nến xanh lớn.	Tiếp tục
	Falling three methods – Giảm giá 3 bước	3 cây nến xanh liên tiếp xuất hiện sau 1 cây nến đỏ lớn.	Tiếp tục
	Nến xuyên – Piercing line	Nến 1 màu đỏ dài, nến 2 màu xanh dài. Giá đóng cửa nến 2 cao hơn mức giữa của thân nến 1.	Đảo chiều
	Mây đen che phủ – Dark cloud cover	Nến 1 xanh dài, nến 2 màu đỏ dài. Giá đóng cửa nến 2 cao hơn mức giữa của thân nến 1.	Đảo chiều

Kết luận

Bài viết của DeFiX tới đây là kết thúc. Hi vọng những thông tin này hữu ích với các nhà đầu tư!

Hãy theo dõi DeFiX.Network để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị, mới nhất về thị trường trường tài chính và tiền điện tử nhé.

Hẹn gặp lại các bạn trong các bài chia sẻ, hướng dẫn tiếp theo. Chúc các bạn đầu tư thành công!