Thời gian gần đây, ngày càng nhiều dự án có nhắc tới các chỉ số Delta. Đây là một mô hình tài chính truyền thống được các nhà xây dựng tiền điện tử tận dụng để đưa vào để xây dựng sản phẩm của mình.

Vậy Delta Neutral là gì? Có ý nghĩa gì trong thị trường, chúng ta sẽ cùng DeFiX.Network tìm hiểu trong bài viết hôm nay nhé!

Delta Neutral là gì?

Trong lĩnh vực tài chính, Delta là một chỉ số đo lường sự nhạy cảm của giá tài sản phái sinh so với sự thay đổi giá tài sản cơ sở của chúng, còn Neutral có nghĩa là trung lập, như vậy chiến lược Delta Neutral là một phương pháp đầu tư, giúp cho tất cả vị thế đầu tư của bạn gần như là không có rủi ro hoặc tổng bằng 0 (không lời cũng không lỗ).

Ví dụ: Sử dụng chiến lược Delta Neutral để tham gia các IDO trên Raydium.

Bạn cần 500 RAY để tham gia IDO dự án Star Atlas mà giá RAY lúc này là $10 tương đương với việc bạn cần phải bỏ ra $5.000 để mua RAY nhưng nếu stake RAY chơi IDO xong mà RAY giảm 50% tức là bạn bị lỗ $2.500 và nếu như IDO Star Atlas mang lại lợi nhuận $2.500 thì bạn hòa vốn, nếu nhiều hơn thì bạn lời và ít hơn thì bạn lỗ.

Sau khi nghiên cứu bạn quyết định áp dụng chiến lược Delta Neutral bằng cách bạn vẫn mua $5.000 RAY bình thường nhưng bạn mở thêm một lệnh Short 500 RAY tại giá $10 ký quỹ $10.000 và không sử dụng đòn bẩy.

Lúc này chỉ số Delta Neutral bằng 0 tức là bạn đang không chịu bất kì rủi ro nào.

Nếu RAY tăng thì bạn có lời từ phần hold bù vào phần lỗ khi Short và ngược lại. 

Với việc áp dụng chiến lược Delta Neutral thì bạn mua RAY với không rủi ro và lợi nhuận bạn kiếm được 100% đến từ lợi nhuận việc mua IDO Star Atlas.

Tuy nhiên, Delta Neutral vẫn có rủi ro với những sản phẩm có biến động cao ví dụ như trước khi IDO diễn ra giá RAY tăng vọt khiến lệnh Short của bạn bị thanh lý và bạn cũng chưa thể unstake vì chưa đến ngày IDO sau đó qua ngày IDO giá RAY giảm mạnh thì có một số các rủi ro đi kèm.

Ví dụ về Delta Neutral

Sử dụng chiến lược Delta Neutral khi tham gia Binance Launchpad

Giả sử giá BNB hiện tại đang là 500 USD, bạn mua 20 BNB (10,000 USD) để tham gia Binance Launchpad. Đồng thời lúc đó, bạn mở một lệnh Short 20 BNB (giá 500 USD) ký quỹ 10,000 USD (không sử dụng đòn bẩy) trên sàn FTX.

Lúc này tổng Delta của vị thế của bạn sẽ là 0, trong đó:

• Mua 20 BNB, tổng Delta vị thế +20 (vì mua spot tài sản cơ sở Delta sẽ bằng 1).
• Short 20 BNB, tổng Delta vị thế -20 (vì khi short futures thì Delta sẽ ~ -1).
• Bạn đang ở vị thế Delta Neutral.

Như vậy, trong trường hợp này tổng tài sản danh mục của bạn sẽ không bị thay đổi bởi sự biến động của giá BNB (trừ trường hợp lệnh Short của bạn bị thanh lý). Lúc này lãi của bạn sẽ phụ thuộc vào ROI của token trên Binance Launchpad.

Theo như số liệu mình thu thập được thì ATH của các dự án trong năm 2021, 2022 của Binance Launchpad sẽ rơi vào khoảng 10x – 80x.

⇒ Giả sử trung bình khi listing bạn chốt được giá khoảng x10 – x20 so với giá IEO, có nghĩa là mỗi lần làm như thế bạn sẽ có mức lời khoảng 2% – 4% (so với tổng số lượng vốn mua BNB).

Nếu Binance trong 1 năm có 6 lần IEO như vậy thì bạn đã có thể dễ dàng kiếm lời được một khoản nho nhỏ. Mức lợi nhuận này tuy không quá cao nhưng nó cũng không chiếm dụng vốn của bạn trong toàn bộ thời gian mà chỉ trong lúc diễn ra Launchpad. Và quan trọng hơn đây là chiến lược có tỷ lệ thắng khá cao (kiếm lời an toàn).

Và bạn hoàn toàn có thể sử dụng đòn bẩy (bằng cách vay USD để mua BNB hay nhiều cách khác), chưa kể đến việc có những đồng có ROI cao hơn mức x10 – x20 thì sẽ khiến ROI thực tế bạn nhận được sẽ cao hơn rất nhiều.

Áp dụng Delta Neutral trong việc Farming

Trong ví dụ này mình sẽ sử dụng tính năng Simulation và một chiến lược có sẵn của Francium để dễ hình dung hơn. Hiện tại Francium có một chiến lược Farming gọi là Pseudo – Delta Neutral Hedging Strategy.

Giả sử bạn đang có 400 USDC để đi Farm sử dụng chiến lược này. Theo đó, Francium sẽ triển khai như sau:

Trước tiên, vốn của bạn sẽ được tách thành 2 phần khác nhau:

• Phần đầu tiên, có giá trị 100 USDC sẽ được sử dụng để Farm whETH – USDC với đòn bẩy 3x (vay USDC):
  • Đòn bẩy 3x ⇒ Vay thêm 200 USDC từ nền tảng.
  • Farming dựa trên việc Add LP vào Raydium nên 150 USDC sẽ được Swap sang whETH để Add LP.
  • Điều này tương đương với việc bạn đang mua 150 USD whETH ⇒ Delta +150.
• Phần thứ hai, có giá trị 300 USDC sẽ được sử dụng để Farm whETH – USDC đòn bẩy 3x (nhưng sẽ vay whETH):
  • Đòn bẩy 3x ⇒ Vay thêm 600 USD giá trị whETH từ nền tảng.
  • Tương tự như trên, 150 USD giá trị whETH sẽ được Swap lại thành USDC để thực hiện Add LP (450 USDC và 450 USD giá trị whETH).
  • Tương đương với việc bán 150 USD whETH ⇒ Delta -150.

Tổng Delta vị thế sẽ là 0 ⇒ Trạng thái Delta Neutral.

Giả sử bạn sẽ Farm trong khoảng thời gian là 90 ngày. 

Nếu giá whETH dao động trong khoảng 1,600 USD – >4,000 USD thì bạn chắc chắn sẽ có lãi. Và sẽ lãi nhất nếu giá trong khoảng 2,700 USD – 2,900 USD.

Delta Neutral với sản phẩm Options

Chỉ số Delta thường được gắn liền với sản phẩm Options, do đó nó cũng được sử dụng để triển khai các chiến lược khác nhau.

Một ví dụ về chiến lược Delta Neutral trên sản phẩm Options:

Cổ phiếu X đang Trading với 50 USD, triển khai Delta Neutral Options:

• Short ATM Call Options (Strike 50 USD, Delta 0.5) ⇒ Options đang được định giá 2 USD trên thị trường.
• Short ATM Put Options (Strike 50 USD, Delta -0.5) ⇒ Options đang được định giá 2 USD trên thị trường.
• Giả sử mỗi loại Short với Volume là 100 Options thì sẽ thu về 400USD cùng với tổng Delta vị thế bằng 0 (Delta Neutral).

Khi đáo hạn Options:

• Nếu X vẫn ở giá 50 USD ⇒ Thu về 400 USD lợi nhuận.
• Nếu X được giao dịch trong khoảng giá 48 USD – 52 USD thì vị thế của chúng ta vẫn thu về lợi nhuận nhưng sẽ nhỏ hơn 400 USD.
• Nếu X được giao dịch ngoài khoảng giá trên thì vị thế của chúng ta sẽ bị lỗ, tuy nhiên do danh mục của chúng ta là Delta Neutral nên có thể đóng vị thế Short Options trước thời gian đáo hạn để giảm thiểu rủi ro.

Mình biết đến đoạn này nhiều bạn chưa nắm được những kiến thức căn bản về Options sẽ cảm thấy khá bối rối, không hiểu gì cho lắm và có rất nhiều câu hỏi trong đầu. Tuy nhiên, bạn cũng không cần lo lắng vì khả năng áp dụng những chiến lược này với Retail Investor trên thị trường Crypto là rất khó khăn.

Thường thì Delta sẽ thay đổi liên tục và các con số cũng khó có thể “mơ mộng” được như ví dụ trên. Vì vậy, Delta Neutral thường sẽ được áp dụng bằng máy tính (đặc biệt là trong môi trường FinTech như Crypto), và cũng có thể đây cũng là một cơ sở để xây dựng những giao thức DeFi Options Vaults (DOVs). 

Tóm lại, nếu bạn không thể hiểu rõ được Delta Neutral trong trường hợp này thì cũng không sao. Nhưng chúng ta cũng cần phải nắm rõ những điểm cơ bản như sẽ lãi lỗ trong những kịch bản nào, đâu là điểm chúng ta thu về được lợi nhuận cao nhất.

Ngoài ra, khi “Skin in the game” trên thị trường trong thời gian gần đây mình cũng có bắt gặp những Protocol làm về mảng Options đưa ra những thuật ngữ rất phức tạp như Guts, Straddle, Straggle, Butterfly, Butterfly Spread, … khi nhìn vào chắc hẳn những bạn không có nhiều chuyên môn sẽ chả hiểu gì. Bản chất chúng cũng là những chiến lược Neutral với Options mà thôi.

Bản chất Delta Neutral

Vậy bản chất thật sự của Delta Neutral là gì? Đây có phải là một chiến lược chắc chắn thắng không? Câu trả lời rất đơn giản là không phải, trên thị trường gần như không có gì là chắc chắn 100% là thắng cả.

Thật vậy, thông qua phân tích ở 2 ví dụ trên bạn cũng có thể nhận ra được rủi ro khi thực hiện chiến lược này là:

• Ở trong ví dụ 1, nếu như chúng ta bị “cháy” lệnh Short BNB trước khi xong Launchpad thì vị thế cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi biến động giá BNB token.
• Còn ở trong vị dụ 2, thì biểu đồ PnL đã cho chúng ta thấy lợi nhuận cũng sẽ bị thay đổi nếu giá whETH thay đổi. Ngoài ra khi giá của whETH tăng thậm chí lợi nhuận của chúng ta sẽ bị giảm đi thay vì tăng lên như Farming thông thường và chỉ thu lời nhiều nhất khi giá đạt được có sự thay đổi nhỏ.

Do vậy, bản chất thật sự của Delta Neutral là tránh cho danh mục khỏi bị ảnh hưởng bởi những biến động giá “vừa đủ” trong một khoảng thời gian cố định.

Delta Neutral được ứng dụng để phát triển Protocol như thế nào?

Ở góc độ ứng dụng để phát triển Protocol, thì mình thấy rằng Delta Neutral là một cách thức khá tốt trong việc cung cấp và duy trì mức thanh khoản.

Như đội ngũ BinanceGate đã đề cập trong bài viết về DeFi 2.0 thì một trong các vấn đề nhức nhối nhất của DeFi đó là tính bền vững của thanh khoản.

Dựa trên Concept này đã có khá nhiều các giải pháp được đưa ra như:

• Protocol Control Value của Olympus DAO, Fei Protocol,…
• Tokenomics thông minh từ PancakeSwap.
• Incentives War từ Curve,…

Mình sẽ lấy ví dụ AMM để phân tích một khía cạnh khiến cho Liquidity trong DeFi không được bền vững. Khi nhà đầu tư cung cấp thanh khoản để trở thành LP cho AMM thì LP đó sẽ kỳ vọng lợi nhuận được dựa trên 3 nguồn chính:

• Token trong Pool được tăng giá.
• Chi phí giao dịch.
• Phần thưởng từ các sự kiện Liquidity Mining.

Vậy khi token trong Pool giảm giá thì sẽ ra sao, nó sẽ tạo ra một hiệu ứng dây chuyền rất tệ với thanh khoản:

• LP gỡ thanh khoản để bán.
• Phần thưởng cũng sẽ giảm ⇒ Mất đi động lực cung cấp thanh khoản.
• Chi phí giao dịch từ đó cũng giảm do thị trường ảm đạm hơn.

Thậm chí nếu như AMM đó tiếp tục đẩy mạnh Reward để thu hút thanh khoản thì hậu quả sẽ còn tệ hơn nữa khi sẽ tiếp tục góp phần tạo ra áp lực bán cho Tokenomics ⇒ Tiếp tục Negative Loop được kể trên.

Tuy nhiên nếu như trong trạng thái Delta Neutral thì biến động giá (đặc biệt là trong các trường hợp giá giảm) sẽ ít tác động tới các vị thế của nhà cung cấp thanh khoản hơn. Bên cạnh đó, trạng thái Delta Neutral cũng có thể giúp cho LPs ít chịu thua lỗ hơn trong trường hợp giá giảm hơn quá nhiều.

Giả sử như mình thực hiện một chiến lược Delta Neutral khi thêm thanh khoản cho UNI – ETH, mình sẽ add 1 ETH và sẽ đi vay 200 UNI (giả định khi đó giá của 1 UNI = 0,005 ETH token) để có thể cung cấp thanh khoản.

⇒ Vị thế lúc này của các bạn là Delta Neutral, giả sử mức phí mình thu được trong một năm tương đương với 10% thì PnL

Tại sao khi đi vay 200 UNI để Add Pair lại ra được vị thế Delta Neutral thì sẽ tính toán được dựa trên đạo hàm.

⇒ Như vậy nếu giá UNI được dao động trong khoảng -50% → + 70% thì mình sẽ có lãi.

Và tất nhiên là khi Hedging khỏi sự biến động như vậy thì bạn sẽ phải hy sinh upside được tạo ra khi token tăng giá và mất đi các chi phí cơ hội.

Áp dụng thiết kế này khi cung cấp thanh khoản thì các Protocol cũng có thể phần nào giải quyết được bài toán tính bền vững của thanh khoản (đặc biệt trong lúc thị trường ảm đạm).

Tuy nhiên, cũng sẽ có các câu hỏi đặt ra như là:

• Chúng ta sẽ đi vay UNI ở đâu (như trong các ví dụ trên)?
• Các Token khác với thanh khoản nhỏ thì sẽ đi vay ở chỗ nào khi các Lending Protocol hiện tại sẽ không chấp nhận chúng?
• Liệu nhà đầu tư có chịu hy sinh lợi nhuận khi Token tăng giá để đưa vị thế LPs của mình vào trạng thái của Delta Neutral?
• …

Ứng dụng Delta Neutral vào để xây dựng các sản phẩm DOVs cũng sẽ là ý tưởng để duy trì sự ổn định của thanh khoản với sản phẩm tùy chọn. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường hiện nay, khi Options chưa được sử dụng nhiều và có rất nhiều những vấn đề liên quan đến thanh khoản.

Kết luận

Hy vọng qua bài viết sẽ giúp các bạn có thể thấy về tốc độ trưởng thành của DeFi hiện nay đi cùng với sự phức tạp tăng lên theo thời gian thực. Thật vậy, càng ngày càng có những mô hình trong thị trường tài chính truyền thống được đưa vào áp dụng cho nền tảng DeFi.

Hẹn gặp lại các bạn trong các chủ đề tiếp theo cùng DeFiX.Network nhé!