Thời gian vừa qua chúng ta chứng kiến một giai đoạn bùng nổ chưa từng có trong lịch sử tiền điện tử, với nhiều loại hình mới và nhiều sự cải tiến mới. Và NFT là một mảnh ghép không thể thiếu trong hành trình này, trong bài này mình sẽ cùng anh,em tìm hiểu về cách đánh giá một NFT?
Có nhiều thứ để chúng ta có thể đánh giá một NFT trong bài này mình chia sẻ tới anh,em 4 điều kiện mình cho là cần thiết nhất để đánh giá một NFT, hoặc một bộ sưu tập NFT.
NFT là gì? Lịch sử ra đời NFT
NFT (non-fungible Token) – mã thông báo không thể thay thế. Đúng như cái tên gọi của nó NFT có đặc tính duy nhất và không bị thay thế, phân nhỏ ra như những dạng tiền điện tử có trên thị trường. Với đặc tính đặc biệt như vậy, NFT đóng vai trò như một loại tài sản trên blockchain.
Với những ứng dụng tương tự NFT đã ra đời từ năm 1993 nhưng chỉ đến giữa năm 2017 với sự ra đời của dự án CryptoPunks và sau đó là CryptoKitties khái niệm NFT mới chính thức ra đời, nhưng sau đó do sự tắc nghẽn của mạng Ethereum nên NFT đã giảm sức hút đi đáng kể.
Vào năm 2018,2019 NFT quay trở lại xây dựng hệ sinh thái NFT hoàn chỉnh hơn, nổi bật là sự ra đời các nền tảng kỹ thuật số: Opensea, SuperRare, known Origin, MakersPlace và Rare Art Labs đều đã thiết lập nền tảng để xuất bản và khám phá nghệ thuật kỹ thuật số, trong khi Mintbase và Mintable đã thiết lập một số công cụ để giúp những người bình thường dễ dàng tạo NFT của riêng họ. Ngoài ra, các thử nghiệm khác như mở rộng thế giới ảo, giao dịch trò chơi bài và dịch vụ tên miền phi tập trung đã xuất hiện.
Giai đoạn phát triển bùng nổ của NFT có lẽ bắt đầu từ năm 2020 sau sự kiện nhà Nghệ sĩ kỹ thuật số Beeple bắt đầu vẽ một bức tranh mỗi ngày vào năm 2007, và cuối cùng đã ghép 5000 bức tranh vào một tệp JPG 316 MB và bán nó dưới dạng NFT. Tác phẩm 14 năm tuổi “Everydays: The First 5000 Days” này cuối cùng đã được bán trên sàn đấu giá Christie’s nổi tiếng của Anh với giá 69,34 triệu USD.
Vào năm 2021, ở giữa GameFi, doanh số của trò chơi NFT Axie Infinity đã tăng vọt. Theo dữ liệu của CryptoSlam, tính đến ngày 7 tháng 8, khối lượng giao dịch tích lũy của dự án trò chơi NFT Axie Infinity đã vượt quá 1 tỷ đô la, đứng đầu trong thị trường NFT về khối lượng giao dịch. Sự gia tăng nhanh chóng của Axie Infinity thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của toàn bộ khu vực thị trường NFT.
Tính nghệ thuật (Art)
Là một tài sản mang tính sưu tập cao, điều đầu tiên để đánh giá một NFT hay bộ sưu tập NFT đó là tính nghệ thuật, điều đó có thể nhìn thấy qua những NFT thành công trên thị trường hiện nay như NFT nổi tiếng nhất được tạo thành từ 5000 bức ảnh “Everydays: The First 5000 days”, Right-click and Save As Guy, BAYC, MAYC, Okay Bear.
Trong một NFT, những đặc điểm nghệ thuật còn có thể được dùng để xác định độ hiếm, điểm đặc biệt của NFT đó và đó cũng là cơ sở để có thể định giá một NFT.
Ngoài những đặc tính đặc biêt khác như tính tiện ích và giới hạn thì tính nghệ thuật của những sản phẩm trên cũng rất cao.
Tính tiện ích (Unility)
Việc có thể ứng dụng NFT vào nhiều ứng dụng tiện ích sẽ góp phần thêm vào việc tăng giá trị của NFT.
Một ứng dụng nổi bật trong thời gian vừa qua của NFT là sử dụng vào GameFi, trong GameFi thì NFT được sử dụng như những tài sản thuộc sở hữu của người dùng trong Game, và sử dụng để khai thác những tài sản khác trong game,và đây cũng là chất xúc tác làm cho GameFi có một giai đoạn bùng nổ khủng khiếp vào năm 2021.
Đối với những NFT được phát hành bởi các Ca sĩ, người nổi tiếng, việc sở hữu NFT do họ phát hành có thể đổi thành những vé tham dự, hoặc các sự kiện của những người nổi tiếng.
Ngoài ra, NFT còn có thể sử dụng để stake và nhận về token của nền tảng và có thể dùng NFT để thế chấp và vay vốn, hiện nay có nhiều giao thức nổi bật cung cấp giải pháp thế chấp NFT và vay vốn như: Starter, NFTX, NFTfi…
Tính giới hạn
Đúng vậy, trong thị trường tiền điện tử khi mà mọi thứ bị ảnh hưởng nhiều bởi cung – cầu, giống như token nếu như số lượng NFT được tạo ra số lượng lớn sẽ gây ra tình trạng lạm phát cao vô tình đẩy giá trị các NFT xuống mức thấp.
Với NFT, độ hiếm được xem xét theo đúng nghĩa “hiếm” và độ “khó để sở hữu” một NFT nào đó. Một ví dụ thực tế về độ hiếm đó chính là những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc từ một nhà sáng tạo tên tuổi trong ngành nghệ thuât số, hay một NFT của một người nổi tiếng tạo ra. Một yếu tố hiếm khác nữa chính là hiệu ứng mà một NFT có thể mang lại, ví dụ như một video game.
Những NFT này thu hút đại chúng bằng giá trị nội tại của mình mà người chủ sở hữu của NFT có thể nắm giữ blockchain quyền sở hữu. Điều này mang lại cảm giác phân biệt và xác định giá trị cao cấp của NFT.
Cộng đồng
Giống như những dự án trong lĩnh vực blockchain khác, mặc dù là một dự án tốt, có nhiều yếu tố chất lượng khác như: đội dev, backer nổi tiếng nhưng điều quyết định một dự án trong công nghệ blockchain thành công hay không là nhờ vào cộng đồng của dự án đó.
Cộng đồng là điều cốt lõi khẳng định sự thành bại của một dự án trong lĩnh vực blockchain.
Một dự án có thể bình thường nhưng nếu xây dựng cho mình một cộng đồng tốt, và đường lối phát triển hợp lí thì dự án vẫn có thể đạt được những thành công nhất định.
Điển hình như những dự án: BAYC, Cryptopunks, Okaybear… đều là những dự án tốt và có cộng đồng cực kì nhiệt huyết với dự án, từ những nhà đầu tư nhỏ lẻ cho tới những tổ chức lớn. Kết quả là những thành công của dự án chúng ta có thể nhìn thấy.
Tổng kết
Trong bài này mình đã chia sẻ tới anh,em góc nhìn của mình về NFT là gì? và những phương pháp mình dùng để có thể đánh giá và phân tích một NFT. Ngoài ra, hiện nay nhiều dự án đã bắt đầu ứng dụng NFT vào nhiều tài sản, vật phẩm trên không gian ảo vào đời thực, có thể kể đến như dự án Really trên nền tảng blockchain Solana.
Theo ý kiến cá nhân của mình mặc dù NFT đã qua giai đoạn bùng nổ 2020-2021 nhưng với những động thái gần đây từ những tổ chức lớn và những cải tiến mới trong sản phẩm thì NFT vẫn có thể sẽ là mảng vẫn giành được sự quan tâm nhiều từ cộng đồng và sẽ có nhiều điều chờ đợi chúng ta trong mảng NFT.
DISCLAIMER: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin đến người dùng,không khuyến nghị đầu tư, mua/bán bất cứ loại tài sản tài chính nào. Thị trường tiền điện tử là một thị trường chứa đựng vô cùng nhiều rủi ro, và chưa được nhà nước bảo vệ. Đằng sau mỗi lệnh là tương lai con em chúng ta. Chúc các bạn thành công!