Trong thị trường crypto hiện nay, xuất hiện khá nhiều thuật ngữ mới khiến cho những người mới khi tham gia vào thị trường sẽ gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận cũng như tìm hiểu. Vì vậy, hôm nay chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về một thuật ngữ khá nổi tiếng được đề cập nhiều vào những năm gần đây là Vampire Attack nhé!
Vampire Attack là gì?
Vampire Attack là một thuật ngữ được sử dụng trong thị trường crypto dùng để mô tả hành động dự án mới ra mắt thị trường airdrop (tặng token) cho những người dùng của các dự án tương tự đã có từ trước đó, thay vì xây dựng cộng đồng một cách truyền thống. Hoạt động này kéo một lượng cực lớn users từ các dự án đối thủ về dự án mình.
Hoặc mọi người có thể hiểu theo cách đơn giản hơn thì đây là một phương pháp trong DeFi nơi xuất hiện một nền tảng mới cung cấp tỷ giá tốt hơn một nền tảng cũ khác, từ đó nền tảng mới này sẽ đánh cắp khách hàng và nhà đầu tư của họ, đồng thời đánh cắp và hút cạn thanh khoản từ một nền tảng ra đời trước đó.
Cơ chế hoạt động của Vampire Attack
Đây là cơ chế hoạt động đơn thuần nhất của Vampire Attack:
Bước 1 & 2: Lúc người sử dụng deposit token A vào nền tảng A (sở hữu thể hiểu là nền tảng ra đời trước) để nhận lại LP token.
Bước 3 & 4: Nền tảng B (nền tảng mới ra mắt) sẽ sở hữu những chiến lược, chiến sách để khuyến khích người sử dụng deposit những LP token của nền tảng A đó vào dự án của mình với reward lại chính là token B.
Sau lúc kết thúc quá trình Vampire Attack, về mặt lý thuyết, nền tảng mới đã thành công trong việc tăng đáng kể một lượng thanh khoản, người sử dụng cũng như khối lượng mua bán của nền tảng ra mắt trước đó.
Tại sao Vampire Attack lại xảy ra?
Thực tế, mục đích của một cuộc “tấn công ma cà rồng” là thu hút người dùng khỏi giao thức mà họ đang sử dụng ban đầu để chuyển sang một giao thức có lợi hơn của riêng nhà phát triển. Ngoài ra, cuộc tấn công này còn nhằm đạt được ba yếu tố quan trọng nhất của một giao thức:
- Tính thanh khoản
- Người dùng
- Số lượng giao dịch
Trong lịch sử phát triển của thị trường tiền điện tử, một trong những Vampire Attack nổi tiếng nhất được thực hiện bởi SushiSwap. Đây là công ty có tỷ lệ nhà cung cấp thanh khoản tốt hơn UniSwap, dưới sự thống trị của nền tảng DEX. Đây là nguồn cơn khiến nhiều nhà đầu tư rút thanh khoản khỏi UniSwap và chuyển sang SushiSwap.
Một số Vampire Attack nổi bật
Một số ví dụ về Vampire Attack nổi bật trong thị trường crypto để anh em có cái nhìn tổng quan nhất về thuật ngữ này.
Uniswap và Sushiswap
Trong thời gian khi mà các dự án DeFi mới xuất hiện khá nhiều mỗi ngày, một dự án mới có tên Sushiswap đã ra mắt.
Sushiswap (fork của Uniswap) nhanh chóng thu hút được nhiều sức hút trong cộng đồng DeFi vì nó nhằm mục đích cạnh tranh trực tiếp với Uniswap bằng cách lấy đi tính thanh khoản bằng một quy trình xác định.
- Trong trường hợp của Sushi, các liquidity provider của Uniswap được khuyến khích đặt cược LP token của họ lên Sushiswap, để họ có thể nhận thêm reward được phân phối bằng SUSHI token.
- Sushiswap bắt đầu với chiến lược phát hành khá tích cực cho SUSHI token. 1000 SUSHI token trên mỗi khối Ethereum được phân phối cho các liquidity provider của Uniswap trên các pool khác nhau như SNX-ETH, LEND-ETH, YFI-ETH, LINK-ETH.
- Ý tưởng DeFi này đã được Yam sử dụng thành công và bây giờ được Sushiswap sử dụng lại.
Các liquidity provider của Uniswap bị thu hút bởi APY cao từ 200% – 1000%, bắt đầu chuyển ngày càng nhiều LP token của họ sang Sushiswap. Vài giờ sau khi ra mắt, Sushiswap đã đạt TVL lên đến 150 triệu đô.
Nhiều sự kiện xảy ra, quá trình yield farming vẫn tục cho đến khi Binance ra thông báo niêm yết token SUSHI là lúc giá SUSHI đạt mức 15$ cũng như TVL lên đến 1 tỷ đô.
→ Sushiswap rõ ràng là một trong những dự án là ví dụ nổi bật nhất cho Vampire Attack trong không gian DeFi thuở sơ khai. Hiện tại 2 nền tảng Sushiswap và Uniswap là một trong các nền tảng lớn nằm trong top 5 của lĩnh vực crypto.
OpeaSea và LookRare
OpenSea là một sàn giao dịch các non-fungible token (NFT Marketplace). Sàn OpenSea sẽ cho phép người dùng đăng bán, trao đổi và giao dịch những tài sản NFTs. OpenSea được xây dựng và thiết kế gần như phù hợp với xu hướng thị trường hiện tại, tạo một nguồn thanh khoản lớn cho số lượng lớn NFTs trong crypto & cả non-crypto. Trong một khoảng thời gian dài, OpenSea thống trị lĩnh vực NFTs của thị trường crypto.
Còn LooksRare ra đời sau OpenSea. LooksRare là thị trường NFT ưu tiên cộng đồng tích cực thưởng cho các nhà giao dịch, nhà sưu tập và người sáng tạo khi tham gia. LooksRare đã thực thi chương trình airdrop ngay lúc vừa ra mắt (120,000,000 triệu LOOKS chiếm 12% tổng cung LOOKS token) để thu hút người dùng từ OpenSea.
LooksRare cũng áp dụng chiến lược Vampire Attack lên OpenSea, sử dụng chiến lược incentives như Sushiswap từng sử dụng với Uniswap, để thu hút sự chú ý từ cộng đồng người dùng NFTs. Nhưng hơn thế nữa, LooksRare không dừng lại ở bản “fork” của OpenSea mà còn tiếp tục phát triển thêm nhiều tính năng mới.
Với việc triển khai luôn token LOOKS khi mà OpenSea còn chưa có token, LooksRare giúp cho người dùng (đặc biệt là LOOKS holder) được nhiều quyền lợi hơn so với OpenSea như: Toàn bộ phí giao dịch trên sẽ chia lại cho LOOKS Staker (2% trên mỗi giao dịch NFT), staking LOOKS còn nhận được thêm reward.
→ Chính vì những lý do đó, tại thời điểm viết bài này, trong vòng 1 tháng gần đây, LooksRare dường như vượt mặt OpenSea về volume lẫn mặt doanh thu của thị trường NFTs.
X2Y2 và OpenSea, LookRare
X2Y2 là NFT marketplace thực hiện chiến thuật vampire attack lên anh cả OpenSea bằng các chiến thuật tương tự như LookRare đã làm, là airdrop cho tất cả những ai đã sử dụng OpenSea trước tháng 1 năm 2022 với số lượng lên đến 12% total supply token X2Y2 của mình ~ 120,000,000 X2Y2 token cũng như sau đó X2Y2 có tung chiến lược staking rewards rất cao.
Rút kinh nghiệm từ LookRare, X2Y2 phát airdrop dễ hơn cho mọi người dùng có mua/bán trên nền tảng OpenSea. Trong đợt airdrop của LookRare, chỉ những ví đã giao dịch ít nhất 3 ETH (9.000 đô la) trên OpenSea từ giữa tháng 6 đến giữa tháng 12 năm 2021 mới đủ điều kiện airdrop.
Ngay khi vừa airdrop, X2Y2 trở thành token được giao dịch nhiều nhất trên Uniswap. Token đã tăng vọt từ khoảng 1.14 đô la vào ngày 16 tháng 2 lên 3,83 đô la (theo dữ liệu từ CoinGecko). X2Y2 đã tăng khoảng 74% trong 24 giờ qua.
→ Việc X2Y2 ra mắt thực hiện vampire attack trong thời điểm OpenSea đang có tin đồn bị exploit, cũng như LookRare thì có tin tức rằng nhóm phát triển đã cash out một lượng WETH lên đến con số khoảng ~70 triệu đô đã làm cộng đồng mất niềm tin.
Chính điều đó X2Y2 có lợi thế một NFT marketplace mới với tokenomics đã được học hỏi và phát triển từ các nền tảng trước đấy làm tiền đề cho X2Y2 vượt mặt cả OpenSea và LookRare trong tương lai gần.
0xDAO và veDAO
veDAO và 0xDAO là hai dự án DAO (tổ chức tự trị phi tập trung) được tạo ra với mục đích cụ thể là nằm trong top 20 sở hữu dự án TVL cao nhất trong hệ sinh thái Fantom để được chia đều lượng ve(3,3) từ dự án của Andre. Dẫn tới những chiến lược chung của cả 2 dự án là bootstrap TVL nhanh nhất sở hữu thể → dẫn tới xuất hiện lại cuộc đấu tranh Vampire Attack được nổ ra.
veDAO ra đời trước, thế lực đằng sau là những KOLs to trên hệ Fantom, veDAO đơn thuần chỉ là nền tảng farm, trả thưởng cho người sử dụng dưới dạng token WEVE. Sau 24 giờ kể từ lúc ra mắt, veDAO đã thu hút được 1 tỷ USD TVL. Triển khai dư án này thuận tiện chạm tới vị trí top 2 về TVL trên hệ sinh thái Fantom.
0xDAO ra đời sau, thế lực đằng sau là liên minh từ những nền tảng nổi tiếng trong hệ như Spookyswap, LiquidDriver, Scream.
Vì nhận thấy sự bất lợi của tokenomics veDAO đối với người sử dụng, 0xDAO nhanh chóng thực hiện chiến lược Vampire Attack khôn xiết nhanh lên veDAO khuyến khích người sử dụng migrate (dịch chuyển) token ở veDAO sang định dạng ở 0xDAO.
Với sự tương trợ với nhiều tài sản của những dự án như Scream, Tomb, Liquid Driver,… chỉ sau 4 giờ, 0xDAO nhanh chóng giành lại vị thế đứng đầu trên bảng xếp hạng của DefiLlama.
→ Kết quả 0xDAO đã thực hiện thành công Vampire Attack. Tuy nhiên tới thời khắc thực hiện bài viết, 0xDAO và veDAO đã tuần tự rơi hoàn toàn khỏi top 20 TVL trên Fantom.
Nhận định về Vampire Attack
Đối với dự án
Thị trường Crypto hiện nay tương đối nhỏ, những mảng đang hoạt động trên thị trường đều là những cái tên quen thuộc. Do đó, càng nhiều dự án mới được ra đời với tính năng cải tiến các dự án cũ sẽ thu hút được nhiều nhà đầu tư mới từ thị trường cũ cũng như thị trường truyền thông tham gia vào. Dòng tiền mới sẽ chảy vào thị trường để tạo thanh khoản tốt hơn.
Đối với nhà đầu tư
Khi Vampire Attack xảy ra thì là cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia để kiếm lời. Vì các dự án sau sẽ có mục đích là thu hút thanh khoản của động đồng, do đó nếu bạn là một trong những đầu đầu tiên cung cấp thanh khoản thì lợi nhuận sẽ thu được càng nhiều. Tuy nhiên, lợi nhuận sẽ có khi dự án làm việc nghiêm túc, nếu bạn gặp dự án scam thì họ sẽ lừa để lấy lượng token mà bạn cung cấp.
Làm thế nào để ngăn chặn Vampire Attack?
Có một số điểm đáng cân nhắc để ngăn chặn các Vampire attack là:
- Thêm thời gian khóa cho các nhà cung cấp thanh khoản mới mà họ không thể rút ra số vốn của mình trong một khoảng thời gian nhất định.
- Hạn chế sử dụng token LP mà mỗi người dùng có thể rút trong một khoảng thời gian nhất định để ngăn chặn sự di chuyển hàng loạt của người dùng.
- Sử dụng cơ chế bỏ phiếu trong đó người dùng có thể báo hiệu giao thức nào mà họ muốn sử dụng.
Các giải pháp kể trên có thể giảm hầu hết các rủi ro liên quan đến các vụ Vampire Attack, đóng góp cho việc cạnh tranh lành mạnh giữa các giao thức. Tuy nhiên, vẫn không có biện pháp nào là triệt để.
Kết luận
Bài viết của DeFiX tới đây là kết thúc. Hi vọng những thông tin này hữu ích với các nhà đầu tư!
Hãy theo dõi DeFiX.Network để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị, mới nhất về thị trường trường tài chính và tiền điện tử nhé.
Hẹn gặp lại các bạn trong các bài chia sẻ, hướng dẫn tiếp theo. Chúc các bạn đầu tư thành công!
