Các blockchain layer1 hiện đang là lĩnh vực thu hút các nhà đầu tư lớn đổ tiền vào để có thể xây dựng một hệ sinh thái lớn mạnh và có thể khắc phục những nhược điểm vốn có của blockchain. Trong bài viết này DeFiX sẽ cùng bạn tìm hiểu về Aleo?
Aleo là gì?
Aleo là dự án nền tảng blockchain được sử dụng để xây dựng các dapp giúp người dùng có trải nghiệm web riêng tư. Bằng cách thiết kế Aleo thành một blockchain được mặc định là riêng tư (private-by-default), mã nguồn mở (open-source), dự án tin rằng Aleo có những đặc điểm quan trọng để giúp blockchain trở nên phổ thông hơn.
Website Aleo: https://www.aleo.org/
Trong một vài năm tới, các dịch vụ mạng sẽ trở nên rất phổ biến, và việc người dùng kiểm soát thông tin cá nhân của bản thân cũng sẽ rất quan trọng. Aleo cho rằng việc người dùng phải đổi dữ liệu cá nhân lấy các dịch vụ miễn phí đã trở nên lỗi thời, dự án đặt mục tiêu thay đổi điều này bằng cách sử dụng các công nghệ bảo vệ quyền riêng tư. Trong đó, nổi bật là công nghệ mã hoá ZK (zero knowledge).
Aleo giải quyết vấn đề gì?
Ở thời điểm hiện tại khi bạn sử dụng Web2 bạn sẽ nhận ra rằng khi bạn vô tình tìm kiếm một món đồ nào đó hoặc thậm chí là nhắn tin cho ai đó về một món đồ thì chỉ một lúc sau sẽ có vô vàn quảng cáo về sản phẩm đó trên Facebook hoặc đề xuất từ Google. Bạn có thể đã nhận ra rằng các doanh nghiệp Web2 đang sử hữu dữ liệu cá nhân của bạn và gửi chúng cho các bên thứ 3 để họ có thể cung cấp dịch vụ quảng cáo. Do đó người dùng sẽ mất đi tính riêng tư vốn có. Đối với Aleo điều đó sẽ được thay đổi, dự án sẽ hướng tới việc tạo ra môi trường cho dữ liệu riêng tư không bị truy cập.
Cách thức hoạt động của Aleo
Aleo ứng dụng hệ thống phi tập trung và kỹ thuật độc đáo “Zero knowledge proof” (Tạm dịch: Bằng chứng không có kiến thức) để bảo vệ dữ liệu người dùng trên web. Aleo sẽ cấu trúc platform của mình dựa trên hệ thống blockchain theo hướng private-by-default (riêng-tư-ngay-từ-đầu) nhằm giải quyết lại những thiếu sót của việc áp dụng blockchain, đồng thời giúp người dùng có được trải nghiệm duyệt web hoàn toàn theo cá tính của mình mà không mất quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân của mình.
Điểm nổi bật của Aleo
Aleo Studio
Aleo Studio là một môi trường phát triển tương tác để tạo các ứng dụng zero-knowledge trong Leo. Đối với các nhà phát triển, Aleo Studio được thiết kế để đơn giản hóa chu trình phát triển và giúp dễ dàng phát hành các dự án Aleo dưới dạng các gói cho hệ sinh thái.
zkCloud
Danh tính người dùng được bảo vệ là nhờ nhà phát triển sẽ cho người dùng tương tác trong một môi trường gọi là zkCloud. zkCloud là một môi trường điện toán ngoài chuỗi cho phép bạn chạy và xử lý các chương trình đã tạo của mình một cách riêng tư, an toàn và rẻ, với thời gian thực hiện không giới hạn cho các chương trình này. Bằng cách tạo ra một môi trường trong đó các nguyên mẫu ZK có thể tương tác và tạo bằng ZKP, Aleo giải quyết vấn đề về “khả năng lập trình” và “khả năng lập trình” của chuỗi blockchain, các vấn đề về quyền riêng tư, giúp duy trì bảo mật.
snarkOS
Aleo sử dụng một hệ điều hành phi tập trung cho các ứng dụng cá nhân có tên là snarkOS. Tạo thành xương sống của Aleo để chuyển đổi trạng thái, cho phép các ứng dụng kiểm tra và lưu trữ trạng thái theo cách có thể kiểm chứng công khai. snarkOS cũng xử lý tính khả dụng của dữ liệu trên các chương trình và giao dịch. Ngoài ra, cơ chế đồng thuận của nó giúp người xác minh tính toán ZKP của các trạng thái điểm kiểm tra trên chuỗi.
Các ứng dụng của Aleo
- Leo – ngôn ngữ lập trình được tạo ra bởi Aleo nhằm giúp viết ra các ứng dụng riêng tư một cách trực quan và dễ dàng. Leo tuy giống như một ngôn ngữ lập trình truyền thống nhưng ẩn sâu lại rất phức tạp vì Leo sẽ trừu tượng hóa các khái niệm mã hóa level thấp và khiến chúng có thể dễ dàng được kết hợp vào ứng dụng riêng tư của bạn.
- Leo giới thiệu bộ syntax level cao giúp ta có thể viết ra và diễn giải cách trực quan các logic trong zero knowledge. Ngôn ngữ Leo chịu ảnh hưởng bởi các ngôn ngữ lập trình truyền thống như JavaScript, Scala, và Rust, với việc nhấn mạnh vào khả năng dễ sử dụng và có thể đọc được. Leo cũng sẽ chuyển đổi các đoạn code level cao của nhà phát triển vào các circuit zero knowledge.
- Aleo Studio là một môi trường phát triển tương tác để viết các ứng dụng zero knowledge trong Leo. Đối với các nhà phát triển, Aleo Studio được thiết kế để đơn giản hóa chu trình phát triển và giúp dễ dàng xuất bản dự án Leo của bạn như package cho hệ sinh thái
- Aleo Package Manager – giúp các nhà phát triển có thể nhóm và chia sẻ các sản phẩm của họ. Aleo Package Manager là bộ tập hợp phần mềm đầu tiên cho các zero knowledge circuits. Aleo Package Manager sẽ được tích hợp vào Aleo Studio nhằm giúp cho việc đưa vào và xuất bản các packages mới sẽ dễ dàng.
- snarkOS – Aleo sẽ chạy trên hệ điều hành phi tập trung dành cho các ứng dụng riêng tư gọi là snarkOS. Nó sẽ là xương sống cho các hoạt động chuyển trạng thái (state transitions), và giúp các ứng dụng có thể chứng thực và lưu trữ trạng thái trên chuỗi blockchain của Aleo một cách công khai và dễ được chứng thực. snarkOS cũng sẽ thực hiện việc đảm bảo tính sẵn sàng cho các dữ liệu trên các chương trình và các giao dịch. Hơn thế nữa, cơ chế consensus của nó sẽ giúp các bên cần xác nhận (verifiers) có thể tính toán những chứng cứ ZKP trên các checkpoint state nằm trên chuỗi.
Những công cụ này sẽ giúp các nhà phát triển tạo ra những hợp đồng thông minh thế hệ tiếp theo. Aleo có thể tạo đưa ra DeFi primitives mạnh như stablecoin hoặc các trao đổi phi tập trung, đồng thời vẫn giữ chúng hoàn toàn riêng tư, giúp cho nhà phát triển và người dùng luôn ở thế kiểm soát. Vì các model web hiện nay đều là tập con của model mới này của Aleo nên người dùng có thể sử dụng các khái niệm họ đang biết để tương tác với Aleo. Bằng việc đưa vào các ứng dụng cá nhân làm thành một layer (lớp) mới cho các web, nhà cung cấp có thể tạo ra một trải nghiệm hoàn toàn mới mà vẫn thân quen cho người dùng mà không cần phải thay thế các đặc điểm hệ thống truyền thống của họ.
Tokenomic
Token use case
ALEO là token quản trị của dự án được ứng dụng trong các trường hợp sau:
- Sử dụng làm phí giao dịch mạng lưới
- Trả thưởng cho miner
- Incentive cho hệ sinh thái
Thông tin cơ bản về token
- Token Name: Aleo Token.
- Ticker: ALEO.
- Blockchain: Ethereum.
- Token Standard: ERC20.
- Contract: Đang cập nhật
- Total Supply: Đang cập nhật
- Circulating Supply: Đang cập nhật
ALEO Token Allocation
ALEO dự kiến được phân bổ theo tỉ lệ như sau:
Vào thời điểm ban đầu:
- Early Backers: 57%
- Team: 20%
- Public: 15%
- Grants: 8%
Sau 5 năm hoạt động:
- Early Backers: 33%
- Team: 11%
- Public: 55%
- Grants: 1%
ALEO Token Release Schedule
Tỉ lệ phân bổ cho cộng đồng cũng như lạm phát ban đầu của ALEO là khá cao để ủng hộ những người dùng sớm tham gia mạng lưới. ALEO được phân bổ theo đường cong lạm phát sau:
ALEO Token Sale
Dự án không mở bán token.
Đội ngũ phát triển
Công ty được chính thức thành lập vào năm 2019 bởi Howard Wu, Michael Beller, Collin Chin và Raymond Chu.
- Howard Wu: ông là từng làm việc tại Google sau đó làm cố vấn Blockchain tại Berkeley từ 2016 tới nay.
- Micheal Beller: ông đã từng làm việc tại 1 quỹ đầu tư mạo hiểm từ 2014 đến năm 2019. Trước đó ông còn dẫn dắt một công ty công nghệ
Nhà đầu tư
Dự án đã kêu gọi được tổng cộng 298 triệu USD đến từ các nhà đầu tư lớn như a16z, SoftBank. Ngoài ra đây cũng là số ít dự án layer1 kêu gọi được số vốn khoảng 300 triệu USD
Tổng kết
Aleo là một trong những dự án về công nghệ rất tiềm năng trong tương lai, thể hiện ở việc họ đã huy động được 28 triệu đô la từ những tổ chức lớn như a16z và Coinbase Ventures,… Aleo hứa hẹn sẽ thay đổi vai trò của các hệ thống phi tập trung trong xã hội của chúng ta, đồng thời cũng đưa tới những trải nghiệm mới chưa thấy được từ trước đến nay cho cả người dùng, lập trình viên lẫn các doanh nghiệp.