Hiện tại, Trung Quốc đã phát hành CBDC (3/2021) từ ngân hàng TW. Bahamas & Campuchia cũng làm y chang. Trong khi đó Mỹ, EU và cả NH TW Ấn Độ vẫn đang cân nhắc về CBDC. Riêng Venuzuela đã thử nghiệm vào năm 2017 nhưng bất thành.
Trong 3 quốc gia đang phát hành CBDC kể trên thì chỉ có CBDC của Campuchia là đang sử dụng blockchain làm nền tảng. CBDC của Trung Quốc là hoàn toàn tập trung. CBDC có thể xem là giấy bạc kỹ thuật số tương đương với tiền giấy mà NHTW của một số quốc gia phát hành, nó có đủ các bảo đảm tương tự như giấy bạc của NH.
Xem thêm: Pháp thử nghiệm CBDC để phát hành trái phiếu
Không giống như tiền mã hóa, giá trị của CBDC không thay đổi và chính xác bằng giá trị của loại tiền pháp định có mệnh giá tương đương. Mọi giao dịch của CBDC đều được lưu lại và phê duyệt dựa trên hệ thống back-end. CBDC của Trung Quốc là một hệ thống tập trung hoàn toàn, trong khi ở nhiều trường hợp khác sử dụng hệ thống blockchain.
Vậy tại sao đột nhiên gần đây các quốc gia lại quan tâm đến CBDC nhiều như vậy ?Tùy vào từng quốc gia mà câu trả lời sẽ khác. Trong trường hợp của Trung Quốc thì có 3 lý do chính:
- Người dân Trung Quốc sử dụng các giao dịch dân sự trên các nền tảng công nghệ như AliPay & WeChat ngày càng nhiều. Điều này làm chính phủ TQ không thể thấy được thói quen giao dịch của người dân và cũng không thể kiểm soát được thói quen mua bán lẻ của người dân. Hơn nữa, các dự liệu về giao dịch và hành vi của khách hàng là của những gã khổng lồ công nghệ này (AliPay, WeChat) và họ có thể sử dụng dữ liệu này theo nhiều cách khác nhau.
- Các giao dịch quốc tế diễn ra thông qua hệ thống SWIFT và các chính phủ phương Tây có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với SWIFT và các hành vi gián điệp tài chính và cấm vận nhằm vào các mục tiêu cụ thể ở các quốc gia khác có thể bị xử phạt thông qua hợp tác với SWIFT. Trung Quốc muốn làm điều đó để họ không bị phạt vì bất kỳ hành vi sai trái nào mà họ có thể thực hiện ở các nước khác. Tất nhiên, điều này giả định rằng một số lượng lớn các quốc gia sẽ quan tâm đến việc giao dịch trong khu vực CBDC của Trung Quốc hơn là thông qua SWIFT.
- Tiền mã hóa đang trở thành một thách thức đối với chính phủ do tính ẩn danh của nó và nhiều người chọn cách phòng hộ rủi ro bằng việc đầu tư vào tiền mã hóa.
Vậy lợi thế của CBDC là gì?
Trước hết, không giống như tiền mã hóa, hình thức tiền tệ kỹ thuật số này ổn định như tiền pháp định của quốc gia.
Thứ hai, CBDC đi kèm với một ví kỹ thuật số trên điện thoại của cá nhân hoặc các thiết bị cầm tay khác như tiền mã hóa hoặc các ứng dụng thanh toán của bên thứ ba khác. Do đó, mọi người có thể cảm thấy thoải mái hơn khi nắm giữ CBDC trong ví kỹ thuật số và giao dịch qua CBDC.
Chính phủ là người đề xuất CBDC có thể buộc tất cả các doanh nghiệp chấp nhận CBDC và do đó có thể buộc những gã khổng lồ công nghệ như WeChat hoặc AliPay, do đó có toàn quyền truy cập vào thông tin và hành vi giao dịch của công dân.
Ngoài ra, Chính phủ có thể áp đặt hạn chế số lượng nắm giữ CBDC trong ví của một người, do đó giữ cho hệ thống ngân hàng tồn tại. Hơn nữa, các ngân hàng trung ương có thể áp đặt lãi suất âm đối với CBDC nắm giữ, do đó, buộc mọi người phải tiêu tiền của họ – khi nền kinh tế tăng trưởng chậm lại.
Ngoài ra, chính phủ có trả trợ cấp cho những người thiệt thòi thông qua CBDC, họ có thể chuyển trực tiếp CBDC trong ví thông qua ngân hàng trung ương . Việc này có thể cắt giảm bớt các giao dịch trugn gian như hiện tại.
Chính phủ có thể hủy kiếm tiền bằng cách tuyên bố thu hồi các khoản nắm giữ hiện tại của CBDC bất cứ lúc nào họ muốn. Cuối cùng, lượng dữ liệu được tạo ra bởi thói quen giao dịch và thói quen bán lẻ của mọi người là sinh lợi cho các doanh nghiệp và chính phủ có thể kiếm tiền từ dữ liệu thu thập được.
Xem thêm: CZ Binance: CBDC không phải ‘đối trọng’ của tiền điện tử
